Notgeld (pieniądz zastępczy) Stadt Glogau (Głogów)
8 września 2024Pieniądze zastępcze w Niemczech drukowano powszechnie w okresie I wojny światowej i po niej. Miały one choć w pewny sposób zastąpić brak twardej waluty.
Wydawcą prezentowanego pieniądza zastępczego o wartości 1 marki czyli tak zwanego Notgeld był magistrat miasta Głogów, który zlecił druk firmie Flemming-Wiskott – A.G. w Głogowie. Firma ta oficjalnie założona została w 1897 roku, choć jej korzeni należy szukać dużo wcześniej, bo już pod koniec XVIII wieku. Wydawnictwo to istniało do czasów Wielkiego Kryzysu lat 30. XX wieku i drukowało od książek po karty do gry. W czasach po I wojnie światowej, dzięki drukowaniu pieniędzy zastępczych dla wielu zleceniodawców w całych Niemczech przeżywało czasy prosperity.
Autorem projektu głogowskiej 1 Marki był austriacki grafik HEINRICH SCHIESTL (1867–1940), który w sumie zaprojektował pieniądze zastępcze dla około 20 miast z całych Niemiec. Przedstawicielem magistratu, którego podpis widnieje na Notgeldzie jest porucznik Dr. SVETBEER.
Na awersie i rewersie możemy zobaczyć dwie grafiki przedstawiające wycofanie się wojsk napoleońskich i przekazanie Głogowa Prusakom i Rosjanom, co nastąpiło 17 kwietnia 1814 roku, wraz z podpisem we frakturze.
Mimo, że Notgeldy produkowane były w dużych ilościach i dzisiaj nie mają większej wartości kolekcjonerskiej, to w wielu wypadkach zaskakują artystyczną wizją. Wydawano je okresowo i na ustalony z góry czas, a ich zasięg był lokalny.Ich druk zlecały poszczególne miasta w Niemczech, ale i osoby prywatne lub przedsiębiorstwa mogły wydawać własne pieniądze zastępcze, co też czyniły. Wydawane były one jako banknot, rzadziej jako bilon. Na masową skalę pieniądze zastępcze zaczęto wydawać w czasie I wojny światowej oraz kilka lat po niej w dobie kryzysu powojennego.
Początkowe proste druki z biegiem czasu zaczęły zastępować coraz bardziej wyrafinowane pod względem oprawy artystycznej druki, czego przykładem jest właśnie 1-markowy Notgeld z Głogowa.
Numer inwentarzowy | Obiekt | Data wydania | Wymiary | Technika | Materiał |
P 2023-004 | Notgeld (pieniądz zastępczy) Stadt Glogau (Głogów) | 19.9.1920 | 6,3 x 9,2 cm | Druk | Papier/Farby drukarskie |