Krótka historia poczty na Śląsku

Krótka historia poczty na Śląsku

21 maja 2023 0 przez SemperSilesian

Dzieje usług pocztowych na terenie Śląska nie różniły się od historii poczty innych części środkowej Europy i skupiły się na działalności Austrii oraz najpierw Prus, a następnie Niemiec.

Początki poczty

Prapoczątki zorganizowanych usług pocztowych na całym świecie wyglądały podobnie i łączyły się z osobami władcy oraz dworu, a służyły głównie sprawom wojskowym i administracyjnym. Występowanie pierwszych usług pocztowych stwierdzono w starożytnym Egipcie oraz miastach-państwac:h Babilonii oraz Mari w północnej Mezopotamii nad rzeką Eufrat. W starożytnej Grecji, Rzymie (cesarz August zorganizował pocztę cesarską tzw. cutsus publicus) czy Cesarstwie Chińskim używano już kurierów konnych i gońców. W średniowieczu władcy, duchowieństwo i arystokracja korzystali z posłańców i jeźdźców, którzy z pisemnymi wiadomościami byli wysyłani bezpośrednio do celu. Kupcy, tacy jak Fuggerowie oraz gildie w miastach przenosili swoje listy przez własne lokalne instytucje posłańców. Wiadomo, że od 1364 roku Wrocław znajdował się w sieci połączeń pocztowych Hanzy, a około 100 lat później, w stolicy Śląska działała miejska służba doręczycielska. W wielu regionach ówczesnych Niemiec wymianę listów przejęli członkowie cechu rzeźników. Nie wolno zapomnieć o klasztorach, które utrzymywały stały kontakt między sobą. Franciszkanie, Bernardyni, Dominikanie, Karmelici i Augustianie za pomocą pieszych i konnych posłańców utrzymywali sieć kontaktów z biskupstwem wrocławskim i administracją diecezji nysko-otmuchowskiej.

Na większe odległości listy i wiadomości wędrowały wraz ze statkami, nawet drogami śródlądowymi. Warto zaznaczyć, że jako taka korespondencja prywatna nie istniała, bowiem pergamin był niezwykle drogi. Dopiero wprowadzenie taniego papieru doprowadziło do wzrostu ilości korespondencji, co nastąpiło od XV wieku. Oczywiście w tamtych czasach nie istniały skrzynki pocztowe, a wiadomości zapisywano na jednej stronie papieru, następnie składano i zalepiano lakiem lub woskiem, na którym odciskano pieczęć nadawcy.

Samo słowo poczta wywodzi się prawdopodobnie od słowa posita. W państwie Karola Wielkiego istniały pozostałości rzymskiego systemu pocztowego – tak zwane stacje przeprzęgowe –  mansio posita. Posita przekształciła się w końcu w posta, a stąd była już prosta droga do przyjęcia poczty przez języki narodowe.


Poczta Cesarska

W nowożytnej historii za praszczura poczty uważa się pocztę utworzoną na zlecenie Franza von Taxis w 1505 roku. Służyła ona jednak jedynie władcom, królom, książętom oraz wyższej administracji krajowej. Kaiserliche Reichspost w 1516 roku funkcjonowała między Wiedniem a Brukselą. Rodzina von Thurn und Taxis była prekursorem usług pocztowych w Europie, bowiem już 1290 roku zorganizowała linię kurierską z Mediolanu, przez Wenecję do Rzymu. Na lata ród ten zdominował i zmonopolizował usługi pocztowo-kurierskie w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego, co znaczy, że i na Śląsku, a tym samym stał się jedną z najbogatszych rodzin w państwie. W 1615 roku książęta von Thun und Taxis otrzymali dziedziczny tytułu generalnego poczmistrza Rzeszy (Reichsgeneralpostmeister).

System stworzony przez ród von Thun und Taxis opierał się na licznych stacjach pocztowych i częstej wymianie koni, dzięki czemu posłańcom udawało się pokonywać do 166 kilometrów dziennie.

undefined

Mapa przedstawiająca regularne linie posłańców kontrolowane przez rodzinę von Thurn und Taxis w 1563 roku.

Sprawami przesyłek w imperium Habsburgów zajmowała się wtedy Kriegs- und Domänenkammer czyli kolegialny urząd administracji publicznej. Od 1558 roku gońcy piesi i konni działający na Śląsku oraz posłańcy wrocławscy podporządkowani zostali Cesarskiemu Urzędowi Administracji i Zarządzania Śląskiem z siedzibą we Wrocławiu (Schlesische Kammer). Do zadań kurierów oprócz dostarczania przesyłek administracyjnych, należało także pobieranie podatków i innych świadczeń na rzecz państwa. W 1561 roku urzędnicy kamery wnioskowali do stolicy we Wiedniu o to, aby zatrudnić osobę odpowiedzialną z sprawy posłańców, tak zwanego Botenmeister czyli mistrza posłańców; dopiero w 1572 roku we Wrocławiu pojawił się pierwszy taki urzędnik. Rok później urząd posłańców mieścił się w niewielkim budynku obok wrocławskiego ratuszu; zatrudniano wtedy 40 posłańców. Do końca XVI wieku istniały regularne połączenia pocztowe z Wrocławia do Lipska i Nysy.

Regularne połączenia pocztowo-przesyłkowe rozwijały się powoli, a cały ruch nadal bazował na posłańcach. Dopiero po wojnie trzydziestoletniej zaczęto używać dyliżansów, początkowo do przewozu osób, a dopiero później także przesyłek i listów. Wzdłuż szlaków pocztowych, przy stacjach pocztowych wyrastały zajazdy, które współpracowały z firmami pocztowymi.

Ważną datą dla rozwoju poczty był rok 1632, kiedy to administracja austriacka zezwoliła na transport przesyłek prywatnych przez państwową pocztę, z opłatami określonymi w tabeli taryfowej.


Początki usług pocztowych na Śląsku

Pierwszym w miarę regularnym połączeniem dyliżansowym przebiegającym przez Górny Śląsk była trasa z Wiednia, przez Opave, Racibórz, Tarnowskie Góry do Częstochowy. Istniała ona jednak stosunkowo krótko i nie była dostępna dla ogółu społeczeństwa. Połączenie z Wiedniem istniało jednak nadal poprzez pocztę kupiecką z Nysy, która dostarczała także listy urzędowe. Poszczególne miasta, gildie, firmy kupieckie najmowały także pieszych posłańców, szczególnie na krótszych trasach, którzy nadal byli najbardziej niezawodnym sposobem na dostarczenie poczty i przesyłek do adresata.

W Prowincji Śląskiej pierwsze regularne połączenie pocztowe uruchomiono w 1632 roku. Pierwszym zaś regularnym połączeniem pocztowym przebiegającym tylko przez Górny Śląsk była linia pocztowa powstała w 1676 roku z Opavy, przez Racibórz, Rudy i Gliwice do Tarnowskich Gór. Na Dolnym Śląsku kamera wrocławska w 1683 roku uruchomiła linię pocztową z Wrocławia przez Nysę, Prudnik, Krnov, Opavę i Bohumin do Cieszyna.

W 1648 roku na Śląsku znajdowało się 9 placówek pocztowych:

  • Wrocław
  • Oława
  • Grodków
  • Nysa
  • Zlaté Hory
  • Sternberg
  • Andělská Hora
  • Brauseifen (nieopodal Opawy)
  • Ołomuniec

W XVII wieku poczmistrzowie, będący właścicielami stacji pocztowych, koni, wozów pocztowych i urządzeń ręczyli za rzetelność dostarczania przesyłek swoim własnym majątkiem, co było o tyle istotne, że to oni przekazywali do Wrocławia sumy podatkowe przekazywane przez płatników. W związku z tym poczmistrzowie zaliczani byli do miejscowej elity, także inne stanowiska na poczcie cieszyły się uznaniem ogółu społeczeństwa.

Na początku XVII wieku działało na terenie Brandenburgii 24 pieszych kurierów, którzy doręczali przesyłki urzędowe, jednak za odpowiednią opłatą zabierali oni także pocztę prywatną. W połowie XVII wieku pojawiła się brandenbursko-pruska poczta państwowa, która stanowiła konkurencję dla ogólno-cesarskiej Reichspost, prowadzonej przez von Thurn i Taxis. Ta poczta konna działała początkowo na linii Berlin – Klewe i Berlin – Królewiec. W kolejnych latach wprowadzano nowe połączenia, a od lat 70. XVII wieku także tak zwane Fahrpostlinien, którymi oprócz listów przesyłano także pieniądze i paczki oraz podróżnych. Nie bez znaczenia był także rozwój infrastruktury, poprzez tworzenie nowych dróg i szos, a także melioracja tych już istniejących.

W 1713 roku w Prusach wprowadzona została po raz pierwszy ordynacja pocztowa, według której poczta monopolizowana była przez państwo. Stacje pocztowe zakładane przez państwo były dzierżawione poczmistrzowi, który zarządzał inwentarzem konnym oraz znajdującą się na stacji gospodą.

Od 1734 roku w Opolu istniała stacja pocztowa w jednej z kamienic na rynku, na drodze handlowej biegnącej z Wrocławia do Krakowa. Od 1750 roku nazywała się ona już domem pocztowym, skąd poczta furmańska lub powozowa wyruszała do Wrocławia, Brzegu i Nysy.

Pod koniec XVII wieku rozpoczęto także naliczanie odległości linii pocztowych od Berlina oraz zaczęto ustawiać tzw. Postsäulen czyli słupy dystansowe, według liczącej 7,53 kilometra mili pruskiej. Wóz pocztowy był w tym czasie w stanie pokonać około 5 mil. W latach 1698–1710 zwiększyła się ilość placówek pocztowych z 79 do 90, liczba strażnic pocztowych z 11 do 51, a pocztylionów z 271 do 358.

Śląsk na mapie linii i stacji pocztowych Niemiec i prowincji Pietera Schenka (1660-1718).

Siedziba imperium pocztowego rodu von Thurn und Taxis do 1701 roku znajdowała się w stolicy hiszpańskich Niderlandów – Brukseli, a następnie krótko we Frankfurcie i od 1748 roku w Regensburgu. Zarządzali oni Cesarską Pocztą Rzeszy do 1806 roku, kiedy to wraz z rozwiązaniem Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, także cesarska poczta przestała istnieć. Od 1803 roku Prusy na swoim terytorium wprowadziły państwową zwierzchność pocztową, negując w ten sposób monopol rodu von Thun und Taxis.

Po zajęciu Śląska w 1742 roku przez Prusy, dawna austriacka poczta (na austriackich ziemiach lennych – Czechy, Węgry, Śląsk – prawa pocztowe przeszło w 1624 roku na dom rodziny von Paar; przy Austrii pozostało księstwo karniowskie, cieszyńskie oraz opawskie), obok której istniały prywatne instytucje pocztowe, została dostosowana do pruskiej poczty królewskiej, a we Wrocławiu umieszczono wyższą kasę pocztową. Na początku pruskiego Śląska oprócz głównej linii pocztowej z Wrocławia przez Brzeg do Nysy, utworzono także dodatkowe połączenia z Brzegu do Opola oraz z Nysy do Prudnika. Osobny posłaniec kursował także pomiędzy Raciborzem, Koźlem, Krapkowicami i Opolem. Od pierwszej połowy XVIII wieku zaczęto sadzić  drzewa wzdłuż dróg i szos oraz stawiać kamienie milowe lub żeliwne słupy milowe.

Dyliżans pocztowy na obrazie Heinricha Bürkela (1802-1869), niemieckiego malarza ery biedermeiera.

Państwo pruskie na Śląsku w 1743 roku wprowadziło państwowy system pocztowy, oparty na regulaminach pocztowych dla poczty osobowej, konnej i posłańców. Na Górnym Śląsku istniało wtedy 6 urzędów pocztowych: Grodków, Nysa, Prudnik, Opole, Racibórz i Tarnowskie Góry. Im podporządkowane było 9 strażnic pocztowych, z czego aż cztery: Koźle, Pszczyna, Rybnik i Żory, znajdowały się pod jurysdykcją Raciborza, inne znajdowały się w Głogówku, Krapkowicach, Strzelcach Opolskich, Otmuchowie i Paczkowie. W kolejnych dziesięcioleciach doszło do zmian administracyjnych i zwiększenia liczby urzędów pocztowych. Także procesy służbowe urzędników pocztowych uległy polepszeniu. Listy i paczki zaczęto rejestrować, a ich wydawanie i odbieranie poczmistrzowie musieli poświadczać.


Usługi pocztowe na Śląsku w pierwszej połowie XIX wieku

Utworzenie marionetkowego Rheinbundu czyli Związku Reńskiego w 1806 roku zakończyło istnienie poczty cesarskiej. Umowa Związku co prawda definiowała system pocztowy jego członków, jednak wiele krajów związkowych, takich jak Bawaria, Prusy czy Badenia znajconalizowało już wcześniej usługi pocztowe. Co prawda wyniki prac Kongresu Wiedeńskiego przywróciły poprzednie regulacje, a tym samym własność i monopol rodu von Thun und Taxis, swoją drogą najdłużej istniejącej firmy rodzinnej w historii świata, tak w 1867 roku ostatecznie wszystkie usługi pocztowe na terytorium Niemiec trafiły pod zarząd państw wówczas istniejących.

undefined

Bawarska czarna jedynka – pierwszy niemiecki znaczek pocztowy wydany w 1849 roku.

Od 1821 roku w Prusach wprowadzono system szybkiej posty, który był w stanie w ciągu 30 godzin dostarczyć wiadomość z Berlina do Hamburga, a ze stolicy Prus do Wrocławia w 32 godziny. Schnellpost w tym wypadku stosowała dziewięcio-miejscowe nowoczesne wozy pośpieszne, które zatrzymywały się w zajazdach jedynie na posiłek i wymianę koni. Były one w stanie po drogach brukowanych pędzić z prędkością 13 km/h, a na pozostałych 10 km/h.

Poczta zaczęła także regularnie, oprócz listów i paczek, przewozić pasażerów, choć była to podróż dość męcząca. Podróż z Wrocławia do Łubowic czyli odcinek około 200-kilometrowy zajmowała aż 45 godzin. Normalne dyliżansy pocztowe pokonywały około 15 km dziennie i były w stanie wziąć więcej niż tuzin pasażerów, a w drugiej połowie XIX pojawiły się nawet takie, które zabierały aż 23 pasażerów (w środku pojazdu znajdowały się miejsca dla pasażerów klasy pierwszej, a na ławkach dachowych dla pasażerów drugiej klasy; bagaże umieszczano również na dachu; ciągnięty przez co najmniej trzy pary koni pojazd miał także z tyłu przyczepioną skrzynkę na listy).

W 1849 roku jako pierwszy kraj niemiecki Bawaria wprowadziła znaczek pocztowy, służący do opłaty za usługę. 15 listopada 1850 roku także w Królestwie Prus wprowadzono znaczki pocztowe do obiegu oraz dodatkowo każdy urząd pocztowy otrzymał czterocyfrowy numer identyfikacyjny, dla przykładu poczta w Raciborzu dysponowała numerem 1200. W podobnym okresie zaczęto także coraz powszechniej stosować koperty na listy. Dużą popularnością cieszyły się kartki pocztowe, które pojawiły się po wojnie niemiecko-francuskiej 1870-1871. Na popularność pocztówek wpływ miała przede wszystkim ich cena, znacznie mniejsza niż w przypadku normalnych listów, a także rozwój turystyki. Dodatkowym atutem kartek pocztowych było to, że nie wymagały one formalnej treści, co sprawiło że stały się one niezwykle popularne wśród niższych warstw społecznych. W 1899 roku w Niemczech wyprodukowano 88 000 000 sztuk (w Wielkiej Brytanii 14 000 000, a we Francji 8 000 000).


Poczta na Śląsku w drugiej połowie XIX wieku

Również w 1850 roku doszło do reformy administracyjnej poczty. W Opolu jako stolicy rejencji otwarto Oberpostdirektion czyli Wyższą Dyrekcję Poczty. To właśnie jej podlegał cały system pocztowy rejencji. Utworzono dodatkowo:

– 4 urzędy pocztowe I klasy (Gliwice, Nysa, Opole i Racibórz);

– 1 urząd pocztowy II klasy (Głubczyce);

– 7 ekspedycji pocztowych I klasy (Grodków, Kluczbork, Koźle, Mysłowice, Prudnik, Pszczyna i Tarnowskie Góry);

– 56 ekspedycji pocztowych II klasy.

Urzędami pocztowymi I klasy zarządzali dyrektorzy pocztowi, z kolei II klasy poczmistrzowie. Pracownicy poczty, szczególnie ci na wyższych szczeblach uznawani byli za urzędników, a co za tym idzie przysługiwała im państwowa renta i emerytura. Najczęściej poczmistrzami oraz dyrektorami byli dawni oficerowie armii, którzy nie byli w stanie nadal pełnić czynnej służby. Ekspedycjami pocztowymi kierowali urzędnicy prowincjonalni nazywani Postexpedient, o znacznie niższym statusie. Ekspedycje pocztowe II klasy były prowadzone przez mieszczan o dobrej opinii, jako zajęcie dodatkowe. Najczęściej byli to właściciele gospód lub kupcy.

Der erste Bau der Hauptpost in Oppeln (1880)

Pierwszy budynek nowożytnego urzędu pocztowego w Opolu (zdjęcie z 1880 roku). Budynek powstał w 1854 roku jako pierwszy na Placu Dworcowym. Wybudowano go daleko poza miastem, w pobliżu torów kolejowych. Został zbudowany w stylu neoklasycznym przez architekta Albrechta. W 1891 roku budynek został rozbudowany przez architektów z Wrocławia. Powstały dwa boczne skrzydła od frontu budynku, portal wejściowy oraz okrągła klatka schodowa od strony północnej, którą ozdobiono żelazną wieżą.

Od mniej więcej połowy XIX wieku rozpoczyna się także rozwój kolejnictwa na Śląsku, co miało niebagatelny wpływ na usługi pocztowe. Po kilku dziesięcioleciach walki o klienta powozy ostatecznie przegrały na rzecz szybszych, tańszych i wygodniejszych wagonów osobowych. Władze pocztowe pomimo początkowych sprzeciwów i protestów, szybko weszły z koleją w komitywę, wykorzystując ją do własnych celów. Nowe urzędy pocztowe, tak jak ten w Opolu, zaczęto budować w pobliżu peronów, aby jeszcze bardziej usprawnić komunikację.

Od 1858 roku doszło do kolejnej rewolucji – opracowane zostały nowe zasady obliczenia porto za listy i przesyłki, przez wprowadzenie Taxquadrate. Na ich podstawie obliczano odległości między pocztą nadawczą i odbiorczą, a tym samym z góry ustalano taryfę pocztową. Cały kraj został podzielony na kwadraty o boku 4 mil niemieckich liczących 29.680 km. Racibórz był położony w kwadracie 567, Opole – 481 a Rybnik – 568. Dziesięć lat później po raz kolejny, czerpiąc inspiracje z pocztowego systemu Austro-Węgier, dokonano reformy, a kwadraty podzielono na mniejsze, o bokach liczących 2 mile (Racibórz – 2075, Rybnik – 2077, Opole — 1881).

Litografia na podstawie obrazu C. Rechlina przedstawiająca pruską pocztę osobowo-przesyłkową w połowie XIX wieku.

Prusy weszły w 1867 roku w skład Norddeutscher Bund, który przejął rozporządzenia pocztowe właśnie od tego państwa, w związku z czym doszło jedynie do kosmetycznych zmian, takich jak podporządkowanie śląskich wyższych dyrekcji poczt nadrzędnemu urzędowi Związku.

Dziennik Urzędowy Północno-Niemieckiej Administracji Pocztowej nr 1wydany w dniu 1 stycznia 1868 roku w swoim pierwszym zarządzeniu mówi o przejęciu Naczelnej Dyrekcji Poczty w Opolu wraz z jej 143 placówkami pocztowymi, w tym:

  • 4 urzędami pocztowymi I klasy,
  • 5 urzędami pocztowymi II klasy,
  • 16 ekspedycjami pocztowymi I klasy,
  • 118 ekspedycjami pocztowymi II klasy,

przez Północno-Niemiecki Związek Pocztowy.

Dyliżans pocztowy. Podróżujący płacili za pokonana trasę, obliczana na podstawie mil pruskich (7 535 m).

4 maja 1871 roku weszła w życie konstytucja Rzeszy Niemieckiej, co spowodowało powstanie Deutsche Reichspost. W pierwszym zarządzeniu wydanym przez ogólno-niemiecką pocztę zawarto informacje o zmianie dotychczasowych nazw. Ekspedycje pocztowe I klasy przekształcono w administracje pocztowe, zaś ekspedycje pocztowe II klasy stały się ekspedycjami pocztowymi, natomiast placówki pocztowe nazwano agencjami pocztowymi.

Powóz pocztowy na trasie.

Ważnym aspektem związanym z istnieniem poczty w XIX wieku było wprowadzenie telegrafu opartego na systemie Siemensa, używającego alfabetu Morse’a (pierwsza telegraficzna wiadomość została wysłana w Niemczech w 1794 roku za pomocą telegrafu optycznego). Początkowo telegrafu używały koleje, a wzdłuż torów ciągnięto również linie telegraficzne. Z czasem telegraf stał się ogólnodostępny, a w wyniku działań Wilhelma Heinricha von Stephena (1831-1931) – generalnego dyrektora Reichspost, od 1786 roku zarządzająca niemieckimi telegrafami spółka Deutsche Telegraphie została włączona do poczty. Już po kilku latach wszystkie urzędy pocztowe I klasy i administracje pocztowe II klasy a także duża część ekspedycji pocztowych III klasy były wyposażone w telegrafy. Kolejnymi innowacjami wprowadzonymi przez von Stephena był telefon, zlecenie pocztowe, kartki pocztowe, pobrania pocztowe oraz poczta pneumatyczna. W 1882 roku poczta obsługiwała 1600 stacji telefonicznych, z czego większość znajdowała się jednak w Berlinie i Hamburgu.

Skrzynka pocztowa z końca XIX wieku

Lata 80. XIX wieku przyniosły też kolejną rewolucją administracyjną poczty. Przybyło nowych listonoszy, a ich rejony doręczeń zostały zmniejszone. Same listy i przesyłki dostarczano dwa razy dziennie, a w niedziele raz dziennie. Zwiększono ogólną liczbę placówek pocztowych. W rejencji opolskiej w 1914 roku liczba agencji pocztowych wynosiła 314, wspomaganych przez około 500 pomocniczych placówek pocztowych (Posthilfstellen). To na początku lat 80. XIX wieku pojawiły się także skrzynki pocztowe instalowane na fasadach agentur pocztowych.


Po I wojnie światowej

W wyniku postanowień traktatu wersalskiego zarząd nad pocztą na Górnym Śląsku po I wojnie światowej przejęła Commission Interalliée de Gouvernement et de Plébiscite de Haute Silésie (Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku), która wydawała własne znaczki pocztowe. Sama poczta nadal jednak obsługiwana była przez niemieckie urzędy. To także w wyniku tych postanowień oraz plebiscytu kraik Hulczyński został podporządkowany Republice Czechosłowackiej, a tym samym zarząd nad pocztą na tym obszarze przejęło to państwo, które ustanowiło jeden urząd pocztowy II klasy w Hulczynie (Hlučín), trzy urzędy pocztowe III klasy (Bolatitz/Bolacice/Bolatice, Deutsch Krawarn/Krawarz/Kravaře i Ludgerstal/Ludgierzowice/Ludgeřovice) oraz 10 agencji pocztowych.

Litograficzna kartka pocztowa przedstawiająca budynek poczty głównej we Wrocławiu pod koniec XIX wieku

Po plebiscycie na Górnym Śląsku i przejęciu jego części przez Polskę doszło do naturalnych zmian i przejęciu odpowiedzialności przez Pocztę Polską. Tymczasem w Niemczech tuż po wojnie szalała hiperinflacja, a wysłanie jednej kartki pocztowej kosztowało nawet 10 milionów marek (w 1923 roku).

Na Śląsku Cieszyńskim poczta po raz pierwszy zaistniała u schyłku XVI wieku. W 1596 roku w obliczu zagrożenia tureckiego władze austriackie wydały zarządzenie ustanawiające stałego posłańca na linii z Nysy przez Otmuchów i dalej Bogumin-Cieszyn-Jabłonków, aż do Rużemberoka. W pierwszej połowie XVIII wieku z Cieszyna przesyłki wysyłane były głównie do Wiednia oraz Wrocławia, a także na Węgry i do Galicji. W 1875 roku cieszyński urząd pocztowy znajdował się na rynku miasta i pracowało w nim 5 pracowników, w tym poczmistrz.

Po 1945 roku całkowity zarząd na stosunkami pocztowymi na terenie Śląska przejęła Poczta Polska, należąca do Powszechnego Związku Pocztowego. Od 4 lipca 1947 roku Powszechny Związek Pocztowy jest wyspecjalizowaną agendą ONZ i w 2020 roku liczył 192 państwa członkowskie. Dzięki tej organizacji możliwe jest wysyłanie listów i paczek na całym świecie.