Pomnik Karolinki i Karlika w Gogolinie

Pomnik Karolinki i Karlika w Gogolinie

5 sierpnia 2022 0 przez SemperSilesian

Pomnik Karolinki i Karlika mieści się na niewielkim ryneczku miasteczka. Ten odsłonięty w 1967 roku pomnik nawiązuje do popularnej piosenki i powstał jako symbol nadania praw miejskich Gogolinowi.

Poszła Karolinka do Gogolinka to bardzo popularna pieśń ludowa, znana powszechnie także poza Śląskiem. Po raz pierwszy ta ludowa piosenka została spisana przez niemieckiego lekarza oraz z zamiłowania etnologa Juliusa Rogera, autora Pieśni ludu polskiego w Górnym Szląsku, wydanych we Wrocławiu w 1863 roku. Doktor Roger zapisał 3 wersje tej piosenki. W pieśniach o numerach 129 oraz 130 Karolinka idzie do lub od Bogumina. Gogolin pojawia się w trzeciej wersji, jednak zamiast Karolinki występuje tutaj Karlinka. Z czasem wszystkie trzy wersje zlały się w jedno, a Gogolin na rzecz Bogumina przejął palmę jedynego, słusznego miejsca do którego zmierzała Karolinka.

I
Poszła Karolinka do Gogolina – (bis)
a Karliczek za nią
jak za młodą panią
z flaszeczką wina.
II
Wróć se, Karolinko, napij se wina – (bis)
a bydziesz czorwona
a bydziesz czorwona
jako malina.
III
Szła do Gogolina przedsa patrzyła – (bis)
ani se na swego
synka szykownego
nie obejrzała.
IV
Wróć se Karolinko bo jadom goście – (bis)
joł se już nie wrócam
bo se bardzo smuca
boch już na moście.
V
Pod tom kamienicom bronny koń stoi – (bis)
już se Karolinka
już se Karolinka
do ślubu stroi.
VI
Jak se nastroiła, bardzo płakała – (bis)
swój zielony wionek
swój zielony wionek
z głowy stargała.
VII
Prowadźże mnie, dróżko, hen, w daleki świat – (bis)
znajda tam inkszygo
synka szykownego

co mi bydzie rad.

Nazwa:

Poszła Karolinka do Gogolinka a Karliczek za nią jak za młodą Panią z flaszeczką wina

Data powstania pomnika:

Maj 1967

Lokalizacja:

Gogolin, Gmina Gogolin, Województwo Opolskie

Pełna treść sentencji/epitafium

Poszła Karolinka do Gogolinka a Karliczek za nią jak za młodą Panią z flaszeczką wina.

Nazwa fundatora:

Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich

Autor:

Tadeusz Wencel

Stan Zachowania:

Bardzo dobry

Rodzaj pomnika:

lokalny

Na pomysł budowy pomnika w Gogolinie wpadł znany opolski regionalista Szymon Koszyk. Pomysł poparło Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich czyli organizacja, której zadaniem było usankcjonowanie domniemanej polskości tak zwanych Ziem Odzyskanych. Na początku 1966 roku powołano Społeczny Komitet Budowy Pomnika w Gogolinie, a samą inicjatywę wsparły inne miasta na czele z Opolem. Wkrótce ogłoszono konkurs na projekt pomnika, który wygrał mieszkający w Opolu Tadeusz Wencel. Miejsce jego umieszczenia wybrał zaś ówczesny burmistrz Gerard Krumpiec. Lokalizacja w samym centrum, jeszcze wtedy wioski Gogolin, gwarantowała, że pomnik zostanie zauważony nie tylko przez lokalną społeczność, ale i przyjezdnych i turystów.

Projekt Tadeusza Wencla pobawiony jest cech fantastycznych. To dosłowne ujęcie słów piosenki. Karolinka w zwiewnej sukience patrzy w dal, jakby czegoś szukała, jakby tam, gdzieś w oddali znajdowała się jej przyszłość. Jednocześnie autor podkreśla jej niewinność i panieństwo, poprzez dodanie dziewczęcych kucyków. Za nią widzimy Karliczka, który stara się ją objąć, co sugeruje jego względem niej zamiary. Chłopak jest pewny siebie, a jego koszula powiewa na wietrze. Co ciekawe pomnik tworzony był przez opolskiego plastyka już wcześniej, jeszcze przed ogłoszeniem konkursu.

28 maja 1967 roku na specjalnej uroczystości zorganizowanej przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu oraz Społeczny Komitet Budowy Pomnika Karolinki w Gogolinie odsłonięto pomnik. Po odsłonięciu kultura ludowa na Śląsku, szczególnie taniec oraz śpiew przeżyły niewielki renesans.

Od 1987 roku motyw pomnika jest wykorzystywany przez Gogolin w materiałach promocyjnych. Także herb miasta nawiązuje do niego. W czasie ważnych uroczystości pomnik ubierany jest w śląski strój ludowy.