Śląsk na Fotografii: Hermann Krone

W 1826 roku francuski fizyk i wynalazca Nicéphore Niépce jako pierwsza osoba w historii ludzkości uwiecznił za pomocą technologi stworzonej przez człowieka – obraz na stałe. Na Śląsk nowy wynalazek dotarł już kilkanaście lat później. Najstarsza zachowana fotografia, na której widnieje kawałek Wrocławia pochodzi z 1848 roku, a wykonał ją 21-letni wtedy Hermann Krone.

Hermann Krone urodził się w 1827 roku we Wrocławiu. Jego ojciec był litografem, co nie pozostało bez wpływu na młodego Hermanna. Szybko zaznajomił się z różnego rodzaju technikami graficznymi i ich obróbką. Przyszły fotograf kształcił się we Wrocławiu, gdzie ukończył Gimnazjum św. Elżbiety, a następnie skończył studia astronomiczne na tamtejszym uniwersytecie. Nowoczesne techniki obserwacji i utrwalania obrazu poznane w czasie studiów zrobiły na Hermannie wielkie wrażenie. Już będąc na pierwszym semestrze zaczął budować swój pierwszy aparat fotograficzny. Mimo ukończenia astronomii młody mężczyzna postanowił iść w ślady ojca i zostać fotografem. Już wtedy zajmował się fotografią amatorską.

H. Krone, Autoportret z 1858 roku.

W tym celu wyjechał na zachód i w drezdeńskiej Akademii Sztuki rozpoczął studia fotograficzne. Studiował tam pod okiem m.in znanego malarza epoki biedermeiera Ludwiga Richtera. Po kilku latach, w 1851 roku od rozpoczęcia nauki otworzył w Lipsku swoje pierwsze studio fotograficzne (jako, że nie posiadał obywatelstwa Królestwa Saksonii, musiał po paru miesiącach zamknąć atelier). Kolejne otworzył w Dreźnie dwa lata później (Photographische Porträt- und Lehranstalt), po tym jak udało mu się uzyskać prawa miejskie, a tym samym i obywatelstwo Saksonii. Przy nowym atelier zorganizował także prywatną szkołę fotografii. Szukał nowych dróg fotografowania. Jako jeden z pierwszych na świecie zrobił zdjęcia jaskini, zajmował próbami z fotografią rentgenowską, a nawet lotniczą.

Atelier Hermanna Krone wDresden w 1864 roku.

Na polu fotografii Krone uzyskał duże sukcesy, nie tylko w pracy zawodowej, ale i dydaktycznej. W 1878 roku został doktorem habilitowanym, a w 1895 roku profesorem. Zwieńczeniem jego kariery naukowej, jako jednego z twórców Katedry Fotografii Naukowej na politechnice w Dreźnie było przyznanie mu  na trzy lata przed śmiercią tytułu doctora honoris causa. Tym samym oddano mu hołd za stworzenie około 150 tablic dydaktycznych dla swoich studentów o wymiarach ok. 100 × 80 cm. Krone zamieścił na nich swoje liczne fotografie, a w czasie wykładów ilustrował za ich pomocą omawiane zagadnienia, czyli różne techniki fotograficzne (dagerotypia, kalotypia, technika kolodionowa), czy zastosowanie fotografii (w medycynie, astronomii, w reprodukcjach sztuki). W 1907 roku Krone przekazał swoje Historisches Lehrmuseum für Photographie do Wissenschaftliches-Photographisches Institut der Technischen Hochschule Dresden, poprzednika dzisiejszego Institut für Angewandte Photophysik der Technischen Universität Dresden.

Tablica pamiątkowa umieszczona na Bastionie – słynnej formacji skalnej w Saksońskiej Szwajcarii. Hermann Krone, jako pierwszy na świecie uwiecznił ten obszar na fotografii.

W 1874 roku wraz ze swoim synem Johannesem wyruszyli w południowy Pacyfik, gdzie odwiedzili Wyspy Auckland, odkryte w 1806 roku przez kapitana statku wielorybniczego Abrahama Bristowa, który nazwał je na cześć Williama Edena, barona Auckland. Celem wyprawy były obserwacje tranzytu Wenus, co nastąpiło 9 grudnia 1874 roku. Tranzyt Wenus to zjawisko astronomiczne polegające na tym, że planeta Wenus znajduje się pomiędzy Ziemią a Słońcem i jest widoczna na tle tarczy słonecznej. W 1874 roku był stosunkowo niekorzystny dla pomiarów astronomicznych. Pozostawał niewidoczny z prawie całej Europy, długie czasy tranzytu można było obserwować tylko z Azji, a krótkie czasy tranzytu z Australii, wysp południowego Pacyfiku i południowej części Oceanu Indyjskiego. Mimo to, towarzystwa naukowe z całego świata wysłały około 60 ekspedycji do zbadania tego fenomenu; niemiecka ekspedycja naukowa była kierowana przez Karla Nikolaja Jensena Börgena na pokładzie statku SMS Gazelle. Stwierdzono, że nawet obserwatorzy wyposażeni w jednakowe przyrządy, w tym samym miejscu mierzyli czasy kontaktu inaczej, z różnicami dziesięciu lub więcej sekund, a zastosowane po raz pierwszy fotograficzne pomiary położenia nie dorównywały dokładnością tradycyjnym pomiarom mikrometrycznym. Z tej wyprawy Krone opublikował później wspomnienia, zatytułowane “Vater und Sohn auf Weltreise” .

Krone, jako wędrowny fotograf.

Hermann Krone zmarł w 1916 roku w Laubegast koło Drezna.

Krone przypisuje się słynne zdanie, będące jednym z przykazań dobrego fotografa: W świetle. Przez światło. Do światła.

Nad zbiorami Krone pieczę trzyma towarzystwo: Stiftung des Photographen, Wissenschaftlers, Hochschullehrers und Publizisten Hermann Krone. W skład tych zbiorów wchodzą:

• 141 tablice do nauki z 1100 fotografiami,
• 12 ramek poświęconych dagerotypii z 600 negatywami,
• Manuskrypt jego książki Photographischen Urmethoden.

Z dzisiejszego punktu widzenia ma on nie tylko wartość źródłową jako świadectwo technicznej i medialnej historii fotografii, ale także jako unikatowy zespół dydaktyczny powstały w XIX wieku. Od połowy lat 90-tych XX wieku dzieło Krone jest coraz częściej badane pod kątem interdyscyplinarnym, konserwowane i prezentowane publicznie w formie dużej wystawy. Deutsche Fotothek i SLUB Dresden posiadają około 350 oryginalnych fotografii Hermanna Krone w tym wiele negatywów.

Prev

1of15

Next